ویتامین A چیست ؟

ویتامین A یکی از ویتامین‌های محلول در چربی است که برخلاف ویتامین‌های محلول در آب، میزان اضافی آن به راحتی از بدن دفع نشده و به همین دلیل می‌تواند خطراتی داشته باشد .با این‌حال هنوز در بسیاری از کشورهای فقیر، کمبود ویتامین A یک مشکل سوءتغذیه برای سلامتی افراد محسوب می‌شود. ویتامین A را می‌توان در مواد غذایی گیاهی و جانوری پیدا کرد که در غذاهای جانوری به صورت مستقیم ویتامین A قابل استفاده است.

ویتامین A چیست ؟

ویتامین A در واقع شامل موادی است که می‌توانند در غذاهای جانوری و غذاهای گیاهی وجود داشته باشند و به آن‌ها کاروتنوئید، رتینول، رتینوئید و شبکیه نیز گفته می‌شود. ویتامین A محلول در چربی است و چنانچه در غذاهای گیاهی به بدن وارد شود، باید طی تغییراتی بدن آن را به صورت فعال ویتامین A تبدیل کند. مهم‌ترین تاثیر ویتامین A در سلامت چشم‌ها و بهبود بینایی است؛ زیرا این ویتامین بخشی از پروتئین رودوپسین است که در چشم قابلیت جذب نور دارد. همچنین در ساختار سلول‌های غشای قرنیه نیز می‌توان ویتامین A را یافت. کمبود ویتامین A تاثیر مستقیمی بر سلامت چشم دارد.

اهمیت دیگر این ویتامین در رشد سلولی است؛ زیرا خواص ویتامین A در هنگام بارداری برای رشد جنین و شکل‌گیری اندام‌ها اثبات شده است. به همین دلیل بانوان باردار و نوزادان باید میزان کافی ویتامین A دریافت کنند؛ البته همانطور که گفته شد، ویتامین A محلول در چربی است و میزان اضافی آن از بدن دفع نمی‌گردد؛ بنابراین نه‌تنها خانم‌های باردار، بلکه همه افراد پیش از مصرف کپسول یا قرص ویتامین A، باید با پزشک مشورت کنند، اما این احتیاط در بانوان باردار بیشتر است، زیرا مصرف بیش از حد آن می‌تواند سبب نقص در جنین شود.

کمبود ویتامین  A

اما کشورهای فقیر، اغلب با کمبود ویتامین A دست و پنجه نرم کرده و کشورهای در حال توسعه نیز باید برای پیشگیری از کمبود ویتامین A تلاش کنند. با توجه به خواص ویتامین A که پیش از این گفته شد، می‌توانیم چند مورد از عوارض کمبود ویتامین A را متوجه شویم.

به ‌صورت کلی عوارض کمبود ویتامین A شامل موارد زیر است :

شب کوری

تاخیر در رشد کودکان

خشکی پوست ناشی از هایپرکراتوز فولیکولار

افزایش ابتلا به عفونت به‌خصوص عفونت ریه، گلو و شکم

بی‌خوابی

کوفتگی

مشکلات باروری

افزایش احتمال سرطان

و...

برای کمبود ویتامین A چه بخوریم ؟

ممکن است برخی افراد به دلیل مشکل گوارشی و یا عدم جذب چربی در بدن نتوانند ویتامین‌های موجود در مواد غذایی را به خوبی دریافت کنند که در این صورت پزشک باید میزان مورد نیاز از مکمل ویتامین A را برای آن‌ها تجویز نماید. با این‌حال مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین A فواید بیشتری نسبت به مصرف مکمل‌های آن دارد‌. شما می‌توانید نیاز روزانه خود را از مواد غذایی که لیست آنها در زیر آورده شده است تامین کنید. جالب است بدانید یک فنجان هویج خام یا یک فنجان کلم پیچ و یا ۳۰ گرم جگر سیاه گاو، می‌تواند تمام نیاز ویتامین A روزانه شما را تامین کند.